Η Καταλονία είναι μία μία από τις 17 αυτόνομες περιοχές (ισπ. Comunidades Autσnomas) που απαρτίζουν το Βασίλειο της Ισπανίας. Έχει πληθυσμό 7 εκατομμυρίων κατοίκων. Η μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσά της είναι η Βαρκελώνη.
Το έδαφος της Καταλoνίας καλύπτει 32.114 τ.χ. στο βoρειοανατολικό άκρο της Ισπανίας και συνορεύει βόρεια με τη Γαλλία. Στα εδάφη αυτά κατοικούν ιστορικά, κατά συντριπτική πλειονότητα, Καταλανοί, οι οποίοι είχαν κάποτε συστήσει και το Πριγκηπάτο της Καταλoνίας.
Η Αυτόνομη Περιοχή της Καταλoνίας απολαμβάνει εκτεταμένης αυτονομίας από το ισπανικό κράτος, έχει δική της Κυβέρνηση, Κοινοβούλιο, δικαιώματα συλλογής φόρων. Επίσημες γλώσσες είναι τα καταλανικά και τα ισπανικά. Οι Καταλανοί έχουν μακριά ιστορία καταλανικής εθνικής υπόστασης έως τον 18ο αιώνα που καταλύθηκε οριστικά το καταλανικό κράτος (Generalitat, Ζενεραλιτατ).
Από το 1900 περίπου και μετά οι Καταλανοί θεωρούν τους εαυτούς τους όλο και περισσότερο χωριστό έθνος σε σχέση με τους Ισπανούς.
Γεωγραφία
Η Καταλονία δεν αποτελεί μια εννιαία μορφολογική ενότητα.[4] Αντίθετα, το ανάγλυφό της μοιράζεται μεταξύ τριών μορφολογικών ενοτήτων: τα Πυρηναία, το Κεντρικό Καταλανικό Βύθισμα που είναι επέκταση του αντίστοιχου του Έβρου και τη μεσογειακή ζώνη που ορίζεται από το Παράκτιο ορογραφικό σύστημα.
Η σημαία της Καταλονίας
Η σημερινή σημαία της Καταλονίας (Senyera) προέρχεται από το ιστορικό έμβλημα του Στέμματος της Αραγωνίας (Senyal Reial del Rei d' Aragó). Ο κυρίαρχος μύθος για την προέλευσή του αναφέρεται στον Βιλφρέδο τον Τριχωτό (Guifré el Pilós) από τον οποίο ο αυτοκράτορας Κάρολος ο Φαλακρός (που, το 870, μόλις του έχει παραχωρήσει τις κομητείες του Ουρζέλ και της Σερδάνια) είχε ζητήσει βοήθεια για να αντιμετωπίσει τους Νορμανδούς. Στη διάρκεια της μάχης, ο Βιλφρέδος τραυματίζεται από ένα βέλος. Το βράδυ, ο Φράγκος αυτοκράτορας πηγαίνει στη σκηνή του κόμη, ο οποίος είναι ξαπλωμένος στο κρεβάτι του κοντά στο οποίο βρίσκεται η ασπίδα του, χρυσής απόχρωσης χωρίς καμία διακόσμηση. Βουτάει τέσσερα δάχτυλα στην ανοιχτή πληγή του Guifré και σχεδιάζει, με μια κίνηση, τις τέσσερις κόκκινες γραμμές δίνοντας έτσι στην Καταλονία το έμβλημα της.
Το 1931 οι Καταλανοί κατάφεραν να αποκτήσουν ευρεία αυτονομία, κάτι όμως που τους στέρησε ο δικτάτορας Φράνκο όταν ανέλαβε την εξουσία στην Ισπανία, το 1939.
Για να τιμωρήσει τους "ανυπάκουους" Καταλανούς απαγόρευσε τη χρήση της καταλανικής γλώσσας, εξόρισε περίπου 200.000 ντόπιους, ενώ δεν δίστασε να διατάξει την εκτέλεση του τότε Προέδρου της Λουίς Κομπανί.
Μετά τον θάνατο του Φράνκο (1975), η μετάβαση της Ισπανίας στην δημοκρατία, και η υιοθέτηση ενός δημοκρατικού συντάγματος από την χώρα (1978), βοήθησαν την Καταλονία στο να ανακτήσει την πολιτισμική και την πολιτική της αυτονομία.
